Lễ hội Gầu Tào được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia
12/08/2024 9:54:31 SA
2298 lượt xem
In Đọc bài

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng ký Quyết định số 2318/QĐ-BVHTTDL ngày 9/8/2024 về việc công bố Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Theo đó, Lễ hội Gầu Tào của người Mông các huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải, Văn Chấn được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ở loại hình Lễ hội truyền thống.

Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Huyện Trạm Tấu là một huyện vùng cao, đặc biệt khó khăn của tỉnh Yên Bái. Huyện Trạm Tấu có đông đảo đồng bào các dân tộc thiểu số sinh sống với 12 dân tộc, 37.135 người, trên 12 xã, thị trấn với 57 thôn bản, tổ dân phố. Trong đó dân tộc H'Mông chiếm 79%; dân tộc Thái chiếm 13,11%, còn lại là các dân tộc khác.

Với 12 dân tộc sinh sống, có đời sống tinh thần, tâm linh rất phong phú và đa dạng, tạo nên truyền thống văn hóa với rất nhiều nét đặc sắc. Nhắc tới truyền thống văn hóa của các dân tộc, không chỉ nói tới những tập quán canh tác, chăn nuôi, ăn ở… mà còn ở tín ngưỡng, phong tục, tâm linh. Trong đó, tất cả những tín ngưỡng về sinh hoạt vật chất, sinh hoạt tinh thần đều xoay quanh mối quan hệ gia đình, dòng họ, làng bản và những tín ngưỡng đó đều được tái hiện qua các Lễ hội.

Với tỷ lệ dân số chiếm 79%, sinh hoạt cộng đồng đặc sắc, người Mông tổ chức nhiều lễ hội truyền thống độc đáo, thể hiện rõ những đặc trưng văn hóa, tín ngưỡng và phong tục tập quán của họ, trong đó có Lễ hội Gầu Tào (Tsang Hâur Tox). Lễ hội Gầu Tào là lễ hội lớn nhất, đông người tham gia nhất, được coi là lễ hội tiêu biểu và đặc sắc nhất của người Mông.

Lễ hội Gầu Tào đã xuất hiện từ khá lâu trong đời sống của người Mông. Ban đầu chỉ tổ chức trong nội bộ trong thôn làng với mong muốn cầu tự, cầu con, cầu mệnh và cầu phúc. Ngoài ý nghĩa cầu tự ban đầu còn cầu sức khỏe, cầu may mắn, cầu cho mùa màng bội thu, dân bản có cuộc sống ấm no, thịnh vượng…

Theo người Mông quan niệm số bốn thể hiện cho 4 vị thần là thần trời, thần đất, thần sông và thần  núi. “Gầu Tào” với mục đích là cúng tạ trời đất, thần linh phù hộ đã ban cho gia đình, dòng họ, bản làng, người người sự khỏe mạnh, thịnh vượng, không ốm đau, bệnh tật, yên ấm, hạnh phúc. Cầu cho dân làng no ấm, ăn nên làm ra, thóc lúa đầy đồng, mùa màng bội thu, gia súc, gia cầm đầy chuồng... Đây cũng là dịp để bà con trong bản tụ họp, vui chơi chuẩn bị bước vào một năm mới, một mùa canh tác mới.

Thời gian mở hội thường trong khoảng từ ngày mồng một đến ngày 15 tháng giêng.

Lễ hội Gầu Tào có thể do một gia đình, một dòng họ hay một làng bản đứng ra tổ chức, mang đến sự náo nhiệt và thu hút sự tham gia đông đảo từ các tộc người khác nhau. Cây nêu được người Mông khá tôn sùng, xem là cây thiêng, biểu tượng trời đất cho sức sống trường tồn. Chính vì vậy, nó là linh hồn của lễ hội Gầu Tào.

Lễ hội Gầu Tào gồm 2 phần chính: Phần lễ với nhiều nghi thức thiêng liêng tạ ơn các vị thần linh và phần hội là thời điểm vui chơi và giải trí, tổ chức các hoạt động thể thao, trò chơi hấp dẫn như: Thi dã bánh giày, đánh cù quay, kéo co, đẩy gậy... giao lưu đánh cầu lông gà, ném pao và nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật như: Múa khèn, tấu sáo, kéo nhị, hát đối, hát giao duyên, đàn môi, kèn lá... Những tiếng khèn, tiếng sáo, tiếng hát dân ca... được vang lên náo nức khắp làng bản, báo hiệu một mùa xuân mới đã về và cũng hứa hẹn một năm mới mùa màng bội thu, một cuộc sống ấm no, sung túc và thịnh vượng.

Có thể nói lễ hội Gầu Tào của người Mông là một nét đẹp văn hóa tâm linh đặc trưng của cư dân vùng cao có ý nghĩa rất cao đẹp. Đó không chỉ là nơi bà con người Mông gửi gắm niềm tin, niềm hy vọng về một cuộc sống mới tươi đẹp hơn, là một trong những phong tục tín ngưỡng riêng biệt. Mà lễ hội còn là nơi gắn kết tình cảm của người dân, là dịp để những người con xa xứ được tìm về hội tụ với gia đình, thôn bản. Là không gian giải trí, vui chơi lành mạnh sau những tháng ngày lao động vất vả.

Chính vì vậy, hiện nay lễ hội Gầu Tào ngày càng được mở rộng với quy mô lớn nhằm duy trì và bảo tồn nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, cũng là cơ hội để lan tỏa văn hóa vùng cao với khách thập phương.

Ban Biên tập Trang TTĐT huyện Trạm Tấu

 

 

đã tặng

Các tin khác:

46-50 of 490<  ...  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  ...  >

Thư viện ảnh

      

Lượt truy cập